خلاصە:بۇ ماقالىدە، سەككىز خىل ئەڭ كۆپ ئۇچرايدىغان ئالتۇن رۇدا تۈرلىرى ۋە ئۇلارنىڭ خۇسۇسىيەتلىرى، شۇنداقلا ئۇلارنى قايتا ئىشلەش ئۇسۇللىرى توغرىسىدا سۆزلەيمىز.
ئالتۇن رۇدا، تەركىبىدە ئالتۇن مىنېراللىقى بار رۇدا تۈرى. بۇ قىممەتلىك ۋە ئىزدەنگەن مەتەل، ئۇنىڭ نادىرلىقى ۋە گۈزەللىكى، شۇنداقلا سەنەئەتتە كەڭ قوللىنىلىشى سەۋەبىدىن قىممەتلىك.
بۇ ماقالەدە سەككىز ئەڭ كۆپ ئۇچرايدىغان ئالتۇن رۇدا تۈرلىرى ۋە ئۇلارنىڭ خۇسۇسىيەتلىرى، شۇنداقلا ئۇلارنى قايتا ئىشلەش ئۇسۇللىرى توغرىسىدا سۆزلەيمىز.
7 خىل ئالتۇن رۇدا تۈرلىرى
1. ئەركىن چىقىرىلىدىغان ئالتۇن رۇدا
ئەركىن چىقىرىلىدىغان ئالتۇن رۇدا ئەڭ كۆپ ئۇچرايدىغان ئالتۇن رۇدا تۈرى بولۇپ، ئادەتتە ئاچىق كېسىش كانلىرىدا ئۇچرايدۇ. ئۇنىڭ ئالاھىدىلىكى، كۆرۈنىدىغان ئالتۇن زەررىچىلىرىنىڭ بارلىقى بولۇپ، ئۇلارنى ئەتراپتىكى تاشلاردىن چاققان ۋە ئۇيۇنۇش ئارقىلىق ئاسانلا چىقىرىلىدۇ. ئالتۇن زەررىچىلىرى ئادەتتە كىچىك بولۇپ، ئۆلچىمى بىر نەچچە مىكرون قەدەمدىن بىر نەچچە مىللىمېتىرغىچە بولىدۇ.
ئەركەك ئالتۇن رۇدا مەھسۇلاتىنى قايىشلاش جەريانىدا، رۇدا ئۇن قۇمغا چېچىلىپ، سۇ بىلەن ئارىلاشتۇرۇلۇپ، سۇلۇپ ئېقىدىغان ئارىلاшма ھاسىل قىلىنىدۇ. ئارىلاшма كېيىن، سۇ ئېقىزغۇچلار، جىگلار ياكى تەۋرىنىشلىق ستوللار قاتارلىق ئېغىرلىق بويىچە ئايرىش ئۈسكۈنىلىرى ئارقىلىق ئۆتكۈزۈلىدۇ، بۇ ئۈسكۈنىلەر ئالتۇن زەررىچىلىرىنىڭ ئوخشىمىغان زىچلىقىنى ئىشلىتىپ توپلايدۇ. نەتىجىدە توپلانغان مەھسۇلات كېيىن ئېرىتىلىپ ئالتۇن بولۇمغا ئايلاندۇرۇلىدۇ.
2. تۆمۈر ئۆكسۈرۈك- مىس- ئالتۇن رۇدا
تۆمۈر ئۆكسۈرۈك-مىس-ئالتۇن رۇدا چوڭ قۇرۇق، تۆۋەن سۈپەتلىك رۇدا قېتىشىقى بىلەن مۇناسىۋەتلىك رۇدا تۈرى. تۆمۈر ئۆكسۈرۈك مىنېراللىرىنىڭ بارلىقى بىلەن ئۆزگىچە، ...
تۆمۈر ئوكسىد-مىس-ئالتۇن رۇدىسىنى پىششىقلاپ ئىشلەش رۇدىنى ئېزىپ ئىنچىكە تالقانغا ئايلاندۇرىدۇ ، ئاندىن سۇ بىلەن ئارىلاشتۇرۇلۇپ پاتقاق ھاسىل بولىدۇ. ئاندىن پاتقاق ماگنىت ئايرىمىسىغا ئۇچرايدۇ ، بۇ تۆمۈر ئوكسىد مىنېرال ماددىلىرىنى مىس ۋە ئالتۇن مىنېرال ماددىلاردىن ئايرىيدۇ. بۇنىڭدىن كېيىن ھاسىل بولغان قويۇقلۇقى فلوتسىيەنىڭ تەسىرىگە ئۇچرايدۇ ، بۇ مىس ۋە ئالتۇن مىنېرال ماددىلارنى رۇدادىكى باشقا مىنېرال ماددىلار بىلەن ئايرىيدۇ. بۇنىڭدىن ھاسىل بولغان قويۇقلۇقى ئېرىتىپ مىس ۋە ئالتۇن ئالتۇن ھاسىل قىلىدۇ.
3. قىيىن ئېرىتىلىدىغان ئالتۇن رۇدا
سۇندۇرغۇچى ئالتۇن رۇدىسى بىر خىل رۇدا بولۇپ ، ئۇنىڭدا ئادەتتىكى ئۇسۇللار ئارقىلىق ئېلىش تەس بولغان ئالتۇن بار. ئۇ دائىم سۇلفىد مىنېرال ماددىلىرى بىلەن مۇناسىۋەتلىك ، مەسىلەن پىرىت ، ئارسېنوپىرىت ياكى ستبنىت قاتارلىقلار بولۇپ ، ئۇلار ئالتۇن زەررىچىلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ ۋە ئۇلارنىڭ ئەنئەنىۋى ئېزىش ۋە ئۇۋىلاش ئۇسۇللىرى بىلەن ئازاد قىلىنىشىنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ.
چۆككەك ئالتۇن كۆمۈرلىك مەدەننى قايتا ئىشلەش جەريانى، فىزىكىلىق ۋە كىمىيەۋى ئۇسۇللارنىڭ بىرلەشتۈرۈلگەن ئۇسۇلىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. بىرىنچىدىن، مەدەننى ئالدىن داۋالاشقا ئېلىپ بېرىلىدۇ، بۇ جەرياندا كۆمۈرلەرنى ئېزىش، بېسىم ئاستىدا ئوكسىدلاش ياكى بىئولوگىيىلىك ئوكسىدلاش ئارقىلىق سولفۇر مەدەنلىرىنى پارچىلاش ۋە ئالتۇن زەررىچىلىرىنى ئازاد قىلىشقا ئېرىشىلىدۇ. نەتىجىدە، مەدەننى ئادەتتىكى سىانيد بىلەن چىقىرىش ياكى ئەكسىچە ئۇسۇللار، مەسىلەن تىئوسۇلفات بىلەن چىقىرىش، ئالتۇن زەررىچىلىرىنى ئېرىتىپ، ئۇلارنى چىقىرىپ ئېلىشقا تەييارلايدۇ.
4. كۆمۈرلۈك ئالتۇن مەدەن
كۆمۈرلۈك ئالتۇن مەدەن، گرافىت ياكى بىتۇمەن قاتارلىق ئۇرۇق كۆمۈرنى ئۆز ئىچىگە ئالغان مەدەن تۈرى.
كۆميرلىق ئالتۇن رۇدا مەھسۇلاتىنى ئىشلەپ چىقىرىش ئۇسۇلىدا، تەييارلىق قىلىش جەريانىدا كۆمۈرلىك كۆمۈرنى قوپۇرۇش ياكى ئاپتوماتلاشتۇرۇلغان قىزىتىش ئارقىلىق چىقىرىۋېتىش، شۇنىڭدىن كېيىن ئالتۇن زەررىچىلىرىنى ئېرىتىش ئۈچۈن سىيانيد بىلەن ئېرىتىش جەريانىدىن ئۆتۈش كېرەك. ياكى ئالەرنەتىپ ئېرىتىشلىك ماددىلار، مەسىلەن، تىئوسۇلفات، يۇد ياكى بروم بىلەن ئالتۇن زەررىچىلىرىنى ئېرىتىش ئۇسۇلىنى قوللىنىش مۇمكىن.
5. تېخونىك ئالتۇن رۇدا
تېخونىك ئالتۇن رۇدا، ئالدىنقىدىن بارلىققا كەلگەن تاشلارنىڭ (مەسىلەن، چۆكمە تاشلار ياكى گىرەت تاشلارنىڭ) دەملىنىشى ۋە مېتاملارچىلىقى ئارقىلىق شەكىللەنگەن ئالتۇن رۇدا تۈرى. ئۇ ئادەتتە كۆۋرۈك تامىرى ياكى يېرىلغان زۆنلەر بىلەن مۇناسىۋەتلىك.
ئوروگېن ئالتۇن كېمىسىنى قېزىتىش جەريانىدا، كېمە ئۇنى ئۇزۇن ئۇچقۇن قىلىپ، سۇ بىلەن ئارىلاش قىلىپ، لىچىقىق شەكىللەندۈرىدۇ. لىچىقىق ئاندىن ئۆز-ئارا ئېغىرلىقىنىڭ ئوخشىماسلىقىنى ئىشلىتىپ، ئالتۇن زەررىچىلىرىنى توپلىغان سۇ بېسىش ئۈسكۈنىلىرى، مەسىلەن، تەۋرىنىش ستوللىرى ياكى تەۋرىنىش تەختىلىرىدىن ئۆتۈپ كېتىدۇ. نەتىجىدە شەكىللەنگەن تەركىب ئاندىن ئالتۇن بۇللۇنى ئېلىش ئۈچۈن ئېرىتىلىدۇ.
6. ئېپىتېرمال ئالتۇن كېمىسى
ئېپىتېرمال ئالتۇن كېمىسى، يەر يۈزىگە يېقىن ھەرارەتلىك سۇيۇقلۇقلارنىڭ تەسىرى بىلەن شەكىللەنگەن ئالتۇن كېمىسىنىڭ بىر تۈرى. ئۇ كۆپىنچە گىئولوگىيەلىك تاشلار ياكى جېئو تېرمال سىستېمىلار بىلەن مۇناسىۋەتلىك.
ئېفىرلىق ئالتۇن رۇدىسىنى پىششىقلاپ ئىشلەش رۇدىنى ئېزىپ ئىنچىكە تالقانغا ئايلاندۇرىدۇ ، ئاندىن سۇ بىلەن ئارىلاشتۇرۇلۇپ پاتقاق ھاسىل بولىدۇ. ئاندىن پاتقاق ئالتۇن زەررىچىلەرنى مەركەزلەشتۈرۈش ئۈچۈن تارتىش كۈچى ئايرىش ياكى لەيلىمە ماددىلارغا ئۇچرايدۇ. بۇنىڭدىن كېيىن ھاسىل بولغان قويۇقلۇقى ئېرىتىپ ئالتۇن ئالتۇن ھاسىل قىلىدۇ.
7. پورفىرى ئالتۇن-مىس رۇدىسى
پورفىرى ئالتۇن-مىس رۇدىسى بىر خىل رۇدا بولۇپ ، ئۇ دائىم چوڭ تىپتىكى ، تۆۋەن دەرىجىلىك زاپىسى بىلەن مۇناسىۋەتلىك. ئۇ خولكوپىرىت ، تۇغۇلۇش ياكى خولكوسىت قاتارلىق مىس مىنېرال ماددىلارنىڭ ، شۇنداقلا پىرىت ياكى يەرلىك ئالتۇن قاتارلىق ئالتۇن مىنېرال ماددىلارنىڭ بولۇشى بىلەن خاراكتېرلىنىدۇ. ئۇ دائىم سوقۇلغان تاشلار بىلەن مۇناسىۋەتلىك بولغان فورفىرى مىس زاپىسىدا ئۇچرايدۇ.
پورتفيري ئالتۇن-مېس مۇنچىسىنى ئىشلەپچىقىرىش جەريانىدا، مۇنچى ئۇنچىلىك ئۇچقۇنغا ئايلىنىپ، ئاندىن سۇ بىلەن ئارىلاشتۇرۇلۇپ، سۇس چۆمۈلدۈرۈلگەن مۇنچىنى شەكىللەندۈرىدۇ. سۇس چۆمۈلدۈرۈلگەن مۇنچى ئاندىن كۆپۈكلەش ئارقىلىق ئايرىلىدۇ، بۇ جەريان مېس ۋە ئالتۇن مىنېراللىرىنى مۇنچىدىكى باشقا مىنېراللاردىن ئايرىيدۇ. نەتىجىدە ئېرىشىلگەن توپلانما ئاندىن ئېرىتىلىپ، مېس ۋە ئالتۇن زاپىسىنى ئىشلەپچىقىرىدۇ.
سېزگە بىلىشىڭىز كېرەك بولغان 8 ئالتۇن كاندىن ئېلىش ئۇسۇلى
التللىق مىنېراللارنىڭ ئالتۇننى ئېلىپ چىقىش ئۇسۇللىرى، مىنېرالنىڭ تۈرى، زېرىكىشلىكى ۋە باشقا ئامىللاردىن، مەسىلەن، باشقا مىنېراللارنىڭ ۋە ئارالاشلىقلارنىڭ بار-يوقلىقىدىن ئاساسەن ئېرىشىدۇ. بۇ يەردە ئالتۇن مىنېراللىرىنى ئېلىپ چىقىشتا ئىشلىتىلىدىغان ئەڭ كۆپ ئۇچرايدىغان ئۇسۇللارنىڭ بىر قىسمى كۆرسىتىلدى:
1. ئېغىرلىق بويىچە ئايرىش
بۇ ئۇسۇل ئېرىشىشكە ئاسان ئالتۇن مىنېراللىرى ئۈچۈن ئىشلىتىلىدۇ ۋە ئالتۇننى باشقا مىنېراللاردىن ئېغىرلىق بويىچە ئايرىش ئۇسۇلىنى ئىشلىتىدۇ. مىنېرالنى ئۇپىلاپ، سىرىق بۇيرۇقلارنىڭ بىر قاتارىدىن ئۆتكۈزىلىدۇ، بۇ يەرلەر ئالتۇن زەررىچىلىرىنى تۇتۇپ قالىدۇ، باشقا مىنېراللارنىڭ ئۆتۈپ كېتىشىگە يول قويىدۇ.
2. سىيانيد بىلەن ئېرىتىش
بۇ ئۇسۇل، سېيانيد بىلەن ئېرىتىشكە ماس كېلىدىغان ئالتۇن رۇداسى (مەسىلەن، ئېرىتىشكە ئاسان رۇدا ۋە بەزى قېيىن ئېرىتىشلىق رۇدالار) ئۈچۈن قۇللىنىلىدۇ. رۇدا ئۇيۇشۇپ، سېيانيد ھەل قىلىشىچى بىلەن ئارىلاشسىدى، بۇ ھەل قىلىشىچى ئالتۇننى ئېرىتىدۇ. ئاندىن ئالتۇننى ئاكتىپ كۆمۈرگە سۆرۈش ياكى رۇبىدىي چاڭ بىلەن چۆكۈرۈش ئارقىلىق ھەل قىلىشىچىدىن ئېلىپ قويۇلىدۇ.
3. ئامالگاملاش
بۇ ئۇسۇل، ئېرىتىشكە ئاسان ئالتۇن رۇداسى ئۈچۈن قۇللىنىلىدۇ، بۇ ئۇسۇلدا ئۇيۇشۇپ بېرىلگەن رۇدا سىناق قۇرۇلما بىلەن ئارىلاشتۇرۇلىدۇ ۋە ئامالگام شەكىللەندۈرۈلىدۇ. ئالتۇننى ئامالگامنى قىزىتىپ، سىناق قۇرۇلمىنى بۇخارلاپ ئېلىپ قويۇش ئارقىلىق ئېلىپ قويۇلىدۇ.
4. Flotation
بۇ ئۇسۇل سۇلفىد رۇدىسىغا ئىشلىتىلىدۇ ، مەسىلەن پورفىرى ئالتۇن-مىس ۋە تۆمۈر ئوكسىد-مىس-ئالتۇن رۇدىسى. رۇدا ئېزىپ ئاندىن ئىنچىكە تالقانغا سېلىنىدۇ ، ئاندىن سۇ ۋە توڭلىتىش دورىسى ئارىلاشتۇرۇلىدۇ. ھاۋا ئارىلاشما كۆپۈككە ئايلىنىپ ، سۇلفىد مىنېرال ماددىلارنىڭ يەر يۈزىگە لەيلەپ يۈرۈشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ ، بۇ يەردە ئۇلارنى يىغىپ باشقا مىنېرال ماددىلاردىن ئايرىغىلى بولىدۇ.
5. قورۇما قورۇش
بۇ ئۇسۇل سۇندۇرغۇچى ئالتۇن رۇدىسىغا ئىشلىتىلىدۇ ھەمدە رۇدىنى يۇقىرى تېمپېراتۇرىدا قىزىتىپ سۇلفىد مىنېرال ماددىلىرىنى ئوكسىدلاش ۋە ئالتۇننى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. بۇنىڭدىن كېيىن ھاسىل بولغان كالتسىي ئالتۇننى ئېلىش ئۈچۈن سىئانىدنىڭ ئېقىپ كېتىشىگە ئۇچرايدۇ.
6. بېزىق ئوكسۇلدۇرۇش
بۇ ئۇسۇل چىداملىق ئالتۇن رۇدا لەر ئۈچۈن قوللىنىلىدۇ ۋە رۇدا نى ئوكسىگېن ۋە كۈكەس قىشىللىقىنىڭ مەۋجۇتلۇقىدا يۇقىرى بېسىم ۋە تېمپېراتۇرىدا ئېلىپ بېرىلىدۇ. بۇ جەريان سولفېت مىنېراللىرىنى ئوكسىدلايدۇ ۋە ئالتۇننى سىيانىد ئېرىتىشىگە مۇناسىپ قىلىدۇ.
7. بيولوگىيىلىك ئېرىتىش
بۇ ئۇسۇل چىداملىق ئالتۇن رۇدا لەر ئۈچۈن قوللىنىلىدۇ ۋە مىكروئورگانىزملارنى سولفېت مىنېراللىرىنى ئوكسىدلاشتۇرۇش ۋە ئالتۇننى چىقىرىپ ئېلىش ئۈچۈن ئىشلىتىلىدۇ. مىكروئورگانىزملار رۇدا ۋە ئوزۇقلىق ھەل قىلىش چارىسى بار ئىدىشلاردا مەدەنىيەت قىلىنىدۇ، نەتىجىدە كېلىپ چىققان ھەل قىلىش چارىسى ئالتۇننى چىقىرىپ ئېلىش ئۈچۈن سىيانىد ئېرىتىشىگە ئۇچرايدۇ.
8. چېلىك ئىچىدىكى كۆمۈر (CIP)
بۇ ئۇسۇل كارلىن تىپلىق ئالتۇن رۇدا بىلەن ئىشلىتىلىدۇ ۋە چېچىلگەن رۇدانى سىيانيد ەرىتىمى ۋە ئاكتىپ كۆمۈر بىلەن ئارىلاشتۇرۇشنى ئۆز ئىچىگە ئالغان. ئاندىن ئالتۇن ئاكتىپ كۆمۈرگە سۆرلىنىدۇ، ئاكتىپ كۆمۈر رۇدادىن ئايرىلىدۇ ۋە ئالتۇننى قايتا ئېلىش ئۈچۈن ئېرىتىلىدۇ.
خۇلاسە قىلىپ ئېيتقاندا، ئالتۇن رۇدا تىپلىرىدىن ئالتۇن ئېلىش ئۇسۇلىنىڭ ئوخشىمىغانلىقىنىڭ سەۋەبى رۇدانىڭ مىنېراللىق قۇرۇلۇشى ۋە مىقدارىنىڭ ئوخشىمىغانلىقىدىن كېلىپ چىقىدۇ. ئوخشىمىغان تىپتىكى ئالتۇن رۇدا ۋە ئۇلارنى قايىللىق ئۇسۇللىرىنى چۈشىنىش كۆمۈر كېسىش سەنئىتى ئۈچۈن مۇھىم. تېخنىكىلىق ئۇسۇلنى توغرا ئىشلىتىش ئارقىلىق...
مەسلىھەت
ھەل قىلىش چارىسى